Galeria BWA

Miejski Ośrodek Sztuki w Gorzowie Wlkp.

Urszula Wilk / LINIE - NIEZALEŻNE BYTY MALARSKIE

04.10.2014 (sobota), godz. 17:00

Wystawa czynna od 05.10.2014 do 02.11.2014 r.

Gabriela Dragun

Linie niezależne byty malarskie – Blumetrie Urszuli Wilk

„Widzi się tylko świat we fragmentach, innego nie będzie.

Są momenty, okruchy, chwilowe konfiguracje, które raz zaistniawszy, rozpadają się na części.

Życie? Niczego takiego nie ma; widzę linie, płaszczyzny i bryły, i ich przemiany w czasie”.

(O. Tokarczuk, Bieguni, 2007, s. 204)

Kiedy Urszula Wilk opowiedziała mi o swoim nowym projekcie malarskim, pomyślałam o podróżach, przyjemności zatracenia się w byciu turystą: ciągły ruch, rozmycie granic czasu i przestrzeni, aż wreszcie zatracanie samego siebie, własnej tożsamości. Zaraz potem przypomniała mi się czytana kilka lat temu książka Olgi Tokarczuk Bieguni. Mam na półce wyjątkowy egzemplarz, bo przez omyłkę oprawiony do góry nogami, na odwrót, co w niezwykły sposób koresponduje z treścią książki, ale i w pewien
sposób z tym, co będzie można obejrzeć na wystawie pt.: Linie – niezależne byty malarskie w Gorzowie Wielkopolskim.

Bieguni to opowieść o byciu, a zarazem niebyciu w przestrzeni, o kompulsywnej niemal potrzebie ruchu, by w bezruchu nie dosięgnęło nas zło tego świata. W końcu, to rzecz o ciele, jego tajemnicach, dysmorfiach, zakamarkach, o mapach pomagających poruszać się w świecie, ale i rozeznać we własnym ciele.

Linie Wilk mają w sobie coś niezwykłego, tajemniczego, jak stare mapy użyte przez Tokarczuk do zilustrowania książki. Linie są do tego bardziej metaforyczne, zdają się stanowić coś w rodzaju linii życia układających się w mapy przeznaczenia. Wilk pokazuje jakby odwrotną stronę rzeczy, to, co dzieje się pod podszewką, pod powierzchnią rzeczywistości.

Urszula Wilk, niczym mitologiczne Prządki – Kloto, Lachesis i Atropos – tworzy linie, nadaje im barwę, otacza czułością, pielęgnuje, a potem wypuszcza z rąk, pozwala swobodnie rozlewać się, by w końcu przeciąć je albo niespodziewanie jedne połączyć z innymi.

Malarskie linie zdają się zawierać tajny szyfr, do którego nie mamy dostępu albo zatraciliśmy umiejętność jego odczytu, rozumienia. A że prace artystki mają metafizyczny wymiar, ten szyfr zdaje się mieć nieomal mistyczną moc. Sam tytuł niebieskiego cyklu: Blumetrie sugeruje, że rządzi tym jakiś niezwykły porządek, nie sposób go jednak dostrzec bez pewnego rodzaju wtajemniczenia:

,,Poznawanie warstwami; każda warstwa tylko z grubsza przypomina następną czy poprzednią; zwykle jest wariacją, zmodyfikowaną wersją, każda dokłada się do porządku całości, choć nie można tego dostrzec, gdy rozpatruje się je osobno, bez odniesienia do całości (…). Można nawet pomyśleć, że żadna całość nie istnieje, że nigdy nie istniała" (Tokarczuk, s. 351).

Linie w pracach Urszuli Wilk są niezależnymi bytami malarskimi. Pokrywają przestrzeń płótna z różnym zagęszczeniem, można je czytać niczym mapy zawierające jakieś szlaki, kluczowe punkty warte tego, by się przy nich zatrzymać, przyjrzeć im uważniej. Wilk, tworząc Blumetrie, zaginała płótno, pozwalając farbie swobodnie po nim spływać. Przez to na powierzchni materiału utworzyły się zakola, meandry, delty… W cyklu Blumetrie nie ma rozlewisk jak we wcześniejszych pracach, są, jak to określiła artystka, „nagie linie”, które nie są płaskie, a pulsują, żyją.

W procesie twórczym malarki nie ma reżimu fizycznego, krople farby skapujące jedna obok drugiej rozpływają się poza kontrolą. Linie jakby prześwitywały, są transparentne, wyłaniają się jak gdyby spod spodu płótna. Dzięki takiej technice obrazy stały się trójwymiarowe, płótno jakby oddychało. Po stronie artystki jest precyzja, a ekspresja po stronie linii. Subtelny efekt jest po części dziełem człowieka, po części dziełem przypadku.

Płótna chciałoby się wziąć pod mikroskop, dopiero wówczas ujawniłaby się niejednorodność linii, ich niezwykła morfologia. Nie byłoby to też bezzasadne, gdyż obrazy Urszuli Wilk przypominają ludzkie ciało z całą jego siecią układów limfatycznego i krwionośnego, neurologicznego.

Uwolnione z ram czarno-biało-błękitne obrazy dają możliwości eksperymentowania i zestawiania ich w różnych konfiguracjach, łączenia ich ze sobą, różnego rozmieszczania w przestrzeni. W gorzowskiej wystawie artystka wykorzysta prace pokazywane na wystawie w Chinach, z tym że tam były one eksponowane w przestrzeni miasta: rozwieszone na monumentalnych budowlach. Prace z Chin nie dość, że pokryte liniami, same są jak linie, 20-metrowe wstęgi poruszające się na wietrze, nakładające na siebie, plączące się. Wilk pocięła te długie prace na 5-metrowe kawałki i z tego zbuduje przestrzeń w galerii. Do tych czarno-białych prac dołączony zostanie najnowszy cykl Blumetrie.

To naturalny etap twórczy: wszystko z czegoś wynika/wypływa, jest konsekwencją wcześniejszych doświadczeń twórczości. I tak też w naturalny sposób Blumetrie zazębiają się w świadomości, powstają nowe przestrzenie dla wyobraźni zarówno twórcy, jak i odbiorcy.
Minimalizm Urszuli Wilk daje oddech, a oddech to energia, wolność, życie.

Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. W roku 1986 obroniła dyplom z wyróżnieniem w pracowni Prof. Zbigniewa Karpińskiego. W latach 80-tych dwukrotna stypendystka Ministra Kultury i Sztuki (1987, 1988). W 1989 roku została wyróżniona Nagrodą Główną na I Pokonkursowej Wystawie Malarstwa im. Eugeniusza Gepperta. W 1995 roku otrzymała stypendium The Pollock-Krasner Foundation, New York, USA. Ma w swoim dorobku ponad 30 wystaw indywidualnych oraz udział w kilkudziesięciu wystawach zbiorowych w Polsce i na świecie, między innymi: Do góry nogami, BWA Wrocław; Galeria EL, Elbląg; Galeria Dominique Lang, Luxemburg; Galerie 40, Wiesbaden; Bałtycka Galeria Sztuki, Ustka; Galerie Drei Eichen, Emern; Genius Loci, Muzeum Architektury, Wrocław; 60 lat ASP we Wrocławiu, Muzeum Narodowe, Wrocław. W latach 90-tych brała udział w akcjach plastycznych w przestrzeni miejskiej Wrocławia Wieża i Spadochrony. Od 2009 roku pracuje nad cyklem malarskim Mój prywatny obszar chronionego krajobrazu. W 2012 roku była rezydentką Shangyuan Art Museum w Chinach. Pobyt zakończył się wystawą pod Honorowym Patronatem Prezydenta Wrocławia, wspartą finansowo przez Instytut Adama Mickiewicza – Kultura polska na świecie. W 2013 roku zaprezentowała prace na wystawie w Muzeum Miejskim Wrocławia, zrealizowanej w ramach stypendium z budżetu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.