Wystawa czynna od 21 kwietnia do 13 maja 2012 r.

Widzi więcej, poznaje szybciej

Jakie jest życie fotografa? Na takie pytanie Annie Leibovitz, słynna fotografka odpowiedziała kiedyś bardzo prosto: - „Patrzy się przez obiektyw”.

A to specyficzny rodzaj patrzenia, które zawsze jest jednocześnie poznawaniem, głęboką analizą, próbą uchwycenia sedna.

Sławek Sajkowski od lat patrzy przez obiektyw, ale tylko od czasu do czasu dzieli się z nami tą wiedzą, jaką o świecie i ludziach zdobywa przez to magiczne szkło.

To jego pierwsza po 12 latach duża i przekrojowa wystawa. I możemy na niej zobaczyć zarówno zdjęcia z początku jego artystycznej drogi, jak i te całkiem niedawne.

Są tu fotografie z dziewięciu różnych wystaw i zbiorów - po raz pierwszy razem, w jednym miejscu. Głównie fotografie ludzi, portrety. Nie ma fotografii z podróży, bo to nieco inna kategoria, inna pasja fotografa. Nie ma też fotografii reporterskiej, choć przez wiele lat pracował dla Gazety Wyborczej, potem Gazety Lubuskiej.

Są za to twarze, postaci, są ludzie. Można prześledzić tę drogę, jaką przeszedł fotograf. Jak patrzył przez obiektyw przed prawie 20 laty, a co widzi przez swoje szkiełko dziś. Formy wyrazu mogą być różne, ale to, co go interesowało w człowieku pozostaje przecież niezmienne.

W 1998 r. prof. Grzegorz Przyborek pisząc o fotografiach Sajkowskiego przytaczał słowa Rolanda Barthesa, że to nie za pośrednictwem obrazu fotografia styka się ze sztuką, lecz poprzez teatr. „Fotografowie traktują  przestrzeń jak teatr, jak niekończące się przedstawienie życia i śmierci, widząc dookoła marionetki, a nie szarych banalnych ludzi. Z tego bagażu tradycji czerpie także Sławomir Sajkowski” – zauważał prof. Przyborek.

Rzeczywiście te portrety mają często wymiar teatralny, czy to przez opowieść, jaką niosą, czy to przez rekwizyty, atrybuty, w które Sajkowski często wyposaża swoich bohaterów.

To wpływ związku z Teatrem Kreatury, któremu długie lata przyglądał się przez obiektyw? Rekwizytów nie używa natomiast w swoim ostatnim projekcie „Cisza”, kiedy fotografuje ludzi w gorzowskim hospicjum. W tym dramacie dekoracje są zbędne, symbole byłyby przesadą.

Jak mówi sam artysta, kiedyś fotografował przede wszystkim znajomych. Ludzi, o których mógł wiele powiedzieć, znał ich i  tę swoją wiedzę przenosił na fotografię. Teraz coraz częściej fotografuje obcych. Ale czy naprawdę obcych? Paradoksalnie przez szkło obiektywu widzi się więcej, człowieka poznaje się szybciej. Cykl „Cisza” to jeden z takich przykładów, ale nie jedyny. Projektem, w  którym fotograf poznawał wręcz setki ludzi byli  „Gorzowianie XXI wieku” (2007).  Nawiązując nieco do słynnej wystawy „The Family of Man" - Rodzina Człowiecza - Edwarda Steichena, pokazującej, że świat jest jeden, że między ludźmi jest wspólnota przeżyć, doświadczeń i uczuć, Sławek Sajkowski podjął się - niezwykłego w jego dotychczasowym dorobku - przedsięwzięcia tyleż artystycznego, co społecznego. Wielki album gorzowian na progu XXI wieku pokazuje ich w ich środowisku: w miejscu pracy, w domu. Było tego tyle, że wystawa musiała odbywać się jednocześnie w kilku miejscach. A dziś… te wszystkie zdjęcia dziś oglądamy na jednej planszy.

Po kilku latach w dużo mniejszej skali fotograf znów powraca do tego wątku portretów gorzowian, ale tym razem to on stawia warunki: zaprasza do studia, kreuje ich wizerunek. Tak powstała wystawa „Aktywni”. Klucz był prosty: portretował ludzi, którzy są aktywni, coś robią. I to niekoniecznie ma związek z wykonywanym zawodem. Pani, która na co dzień jest architektem, została przedstawiona w rękawicach bokserskich, bo ćwiczy krav magę. Dziewczyna, która jest informatykiem, szkoli się w walkach mieczami chińskimi, jeździ na staże do Chin.

Mamy tu więc różne zdjęcia, różne techniki, różne nastroje, różnych ludzi. Czy aby na pewno tak różnych? Na tej wystawie warto się zastanowić, czy  zbiór „Piękności” z 1997 r. i  przejmująca „Cisza” z 2011 r. to dwa zupełnie inne światy. Może tylko pozornie.

Dariusz Barański

Sławomir Sajkowski 

Urodzony w 1966 r. w Gorzowie Wlkp. Absolwent wydziału Fotografii  Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu i Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu. Fotografią zajmuje się od 1986 r. Od 1988 członek Gorzowskiego Towarzystwa Fotograficznego. W latach 1993-2003 fotoreporter Gazety Wyborczej. W latach 2003-2005 współpracował z Gazetą Lubuską. Wiele jego fotografii było publikowanych w ogólnopolskich i zagranicznych  czasopismach  m.in.: „Financial Times”, „Newsweek”, „Polityka”, „Przegląd”, „Ozon”, „Fakt”, „Foto”, "Rzeczpospolita".  Od 1990 r. kierownik pracowni fotografii w Młodzieżowym Domu Kultury w Gorzowie. Od 2001 r. prowadzi pracownię fotografii w Grodzkim Domu Kultury. W 1996 r. stypendysta prezydenta Miasta Gorzowa. Autor  projektu „Gorzowianie XXI wieku”. Otrzymał Nagrodę Kulturalną Prezydenta Gorzowa za najciekawsze wydarzenie artystyczne sezonu 2006/2007 za realizację projektu „Gorzowianie XXI wieku”.

WYSTAWY INDYWIDUALNE:
-1991 Klub Myśli Twórczej „Lamus”
-1992 „Stara Słodownia” Regensburg (Niemcy)
-1992 „Mała Galeria” Gorzów
-1993 Galeria „Brama” Szczecin
-1994 „Gąsiora opowiadanie o mieście” Empik Gorzów
-1995 Galeria „Pod Bocianem” Szczecin
-1996 Mała Galeria Fotografii „Kontrast” Oborniki Śląskie
-1997 Jazz Klub „Pod Filarami”
-1997 „Twarze Gorzowa” Lamus Gorzów
-1998 Wystawa fotografii prasowej „Na 5” BWA, Empik Gorzów
-1998 POSK Londyn (Anglia)
-1999 Miejsce Sztuki „Officyna” Szczecin
-1999 „Podróże” Galeria F BWA Gorzów
-2002 „Panie, Panowie”- Galeria „Azyl Art” Gorzów, Klub „13 Muz” Szczecin
-2003 „Portret” Galeria Fotografii i Nowych Mediów Gorzów
-2006 „Gorzowianie XXI wieku” Muzeum Lubuskie, Galeria Nowych Mediów MOS, Mała Galeria GTF, Galeria Azyl-Art w GDK, 16 Ram, Hotel Mieszko
-2011 "Aktywni" WiMBP w Gorzowie
-2011 "Ekwador" Klub Lamus, Galeria Spartherm
-2011 "Cisza" Galeria Spartherm

WYBRANE WYSTAWY ZBIOROWE:
1996 „Różne oblicza portretu” Zamek Książąt Pomorskich Szczecin
1996 Wystawa studentów ASP - Opawa, Ostrawa Czechy
1998 „Wydarzenia- Gorzów 97” Mała Galeria Gorzów
1999 „Wydarzenia- Gorzów 98” Mała Galeria Gorzów
2005-2011 OTOFOTO
2007  „3X3”,  Muzeum Lubuskie
2009  „Ludzie, wydarzenia, przemiany - 20 lat fotografii Gazety Wyborczej” - ZACHĘTA NARODOWA GALERIA SZTUKI Warszawa
2011  „Indefinable Photography”,  Muzeum Lubuskie
Do 2000 roku brał udział w konkursach fotograficznych zdobywając liczne nagrody i wyróżnienia:
1989    wyróżnienie i dyplom Polskiej Federacji Stowarzyszeń Fotograficznych, Ogólnopolskie Konfrontacje Fotograficzne
1989    III nagroda, Doroczna Wystawa GTF, Gorzów Wlkp.
1990     II nagroda i srebrny medal PFSF, Ogólnopolski Przegląd Fotografii Młodzieżowej, Bolesławiec
1991    I nagroda, Doroczna Wystawa GTF, Gorzów Wlkp.
1992    II nagroda i medal PFSF, Konfrontacje Fotograficzne
1992    I nagroda, Doroczna Wystawa GTF, Gorzów Wlkp.
1992    wyróżnienie, Krajowy Salon Fotografii Artystycznej, Żary
1993    I nagroda, Ogólnopolski Konkurs Fotoreporterów
1993    I nagroda i medal PFSF oraz  nagroda w konkursie Reportaż’92, Konfrontacje Fotograficzne
1993    II nagroda, Doroczna Wystawa GTF, Gorzów Wlkp.
1993    I nagroda, Krajowy Salon Fotografii Artystycznej, Żary
1994    wyróżnienie, Konfrontacje Fotograficzne
1994    nagroda za portret, Doroczna Wystawa GTF, Gorzów Wlkp.
1995    wyróżnienie, Konfrontacje Fotograficzne
1995    nagroda za reportaż, Doroczna Wystawa GTF, Gorzów Wlkp.
1995    II nagroda, Krajowy Salon Fotografii Artystycznej, Żary
1996    II nagroda, Krajowy Salon Fotografii Artystycznej, Żary
1996    nagroda za portret, Doroczna Wystawa GTF, Gorzów Wlkp.
1997    wyróżnienie, Krajowy Salon Fotografii Artystycznej, Żary
1998    wyróżnienie, Konfrontacje Fotograficzne
2000    Dyplom Honorowy Rady Artystycznej ZPAF, Konfrontacje Fotograficzne