Od 14 października 2021 w godzinach otwarcia galerii zapraszamy na projekcje filmów towarzyszących wystawie "Czy wiesz, że tęcza świeci w ciemnościach".
Od samego początku działalności, Muzeum Sztuki Nowoczensej w Warszawie nastawione jest na intensyfikację dialogu pomiędzy kinem a sztuką, pomiędzy środowiskiem filmowym a artystycznym. W kolekcji Muzeum znajdują się zarówno filmy krótkometrażowe autorstwa artystek i artystów, eksperymentalny video art i archiwum filmu awangardowego. W ramach wystawy Czy wiesz, że tęcza świeci w ciemnościach przygotowaliśmy dla Państwa pokaz kilku prac, które dialogują z ekspozycją w MOS, a jednocześnie eksperymentują z formą fabuły i dokumentu filmowego.
Shana Moulton jest amerykańską artystką sztuk wizualnych, żyje i tworzy w Nowym Jorku. W sztuce wideo posługuje się prostymi rozwiązaniami technicznymi, jej prace zachowane są w stylistyce technologii komputerowych lat 90. XX wieku. Artystka często bada i przedstawia współczesne obawy i niepokoje poprzez swoje filmowe alterego – Cynthię. Moulton określa Cynthię jako narzędzie, dzięki któremu może ukryć własne sprzeczności a na problemy otaczającej rzeczywistości spojrzeć z humorem i dystansem.
W filmie „MindPlace ThoughtStream” z 2014 roku Cynthia zostaje podłączona do systemu MindPlace ThoughtStream, którego zadaniem jest mierzenie funkcji jej organizmu za pomocą światła i dźwięku. Badanie biologicznego sprzężenia zwrotnego (ang. biofeedback), przeznaczonymi do tego specjalnymi urządzeniami, wykorzystywane jest w medycynie i psychologii, a czasem także w sporcie i biznesie. Polega na dostarczaniu człowiekowi informacji zwrotnej o zmianach jego stanu fizjologicznego. „MindPlace ThoughtStream” prowadzi słuchacza przez różne scenariusze relaksacyjne. Pojawiają się kobiece szepty, które są nawiązaniem do samoistnej odpowiedzi meridianów czuciowych (ang. autonomous sensory meridian response). Zjawisko ASMR może zostać wywołane przez bodźce zewnętrzne i objawia się mrowieniem w różnych obszarach ludzkiego ciała. Cynthia kończy poszukiwania jedząc jogurt marki Activia i naśladując układ taneczny Shakiry z kampanii reklamowej produktu. Podróż Cynthii zostaje przerwana założeniem magicznych rękawiczek, które mogą wywoływać drganie i ruch przedmiotów. (12 min)
Sharon Hayes to amerykańska performerka i aktywistka mieszkająca w Nowym Jorku, materiałem wyjściowym dla swojej sztuki czyni wydarzenia z życia publicznego: protesty i manifestacje, przemówienia polityczne, zapisy pseudo-procesów więźniów Guantanamo. Artystka odwołuje się do ruchu pacyfistycznego, do masowych ruchów w obronie swobód obywatelskich i równouprawnienia, a także do wystąpień na rzecz wolności słowa, które w USA osiągnęły kulminację w latach 60.
Praca wideo „Badania 3” została przygotowana na Międzynarodowe Biennale Sztuki w Wenecji w 2013 roku, na wystawę główną, zatytułowaną "Il Palazzo Enciclopedico" ("Pałac Encyklopedyczny"). Inspiracją dla Hayes był film Piera Paola Pasoliniego z 1963 roku "Comizi d’Amore", potraktowany przez nią jako swoisty model podejścia do tematu. I Pasolini, i Hayes pytają o życie seksualne, przez co testują obecność w obu społeczeństwach – włoskim we wczesnych latach 60. i amerykańskim współcześnie – „polityki opartej na wartościach”, która kwestiami obyczajowymi zasłania ekonomiczne i polityczne niedostatki życia społecznego. Sharon Hayes do przeprowadzenia swojej wideo-ankiety na temat życia seksualnego współczesnych Amerykanów i Amerykanek wybrała jedną z nielicznych już w Stanach Zjednoczonych żeńskich szkół średnich. Szkoły tego rodzaju, pozostałość po zamierzchłych już koncepcjach edukacyjnych opartych na segregacji płci, zmagają się ze stereotypami, a równocześnie stanowią interesujący materiał do badań nad dynamiką zmian obyczajowych związanych z seksualnością. (38 min)
Omer Fast to izraelski artysta na stałe mieszkający w Niemczech. W swoich filmach bada, w jaki sposób media, takie jak telewizja i kino, przetwarzają i konstruują rzeczywistość. Fast analizuje również ramy, w jakich tworzymy opowieści na temat świata i na własny temat oraz pyta o wpływ, jaki mają na to media, pamięć i traumatyczne doświadczenia.
Praca „Ciągłość” (od oryginalnego tytułu „continuity” – szczegółowy scenariusz), premierowo pokazywana na wystawie dOCUMENTA 13 w Kassel (2012), opowiada o „powrocie” młodego niemieckiego żołnierza ze służby wojskowej w Afganistanie. Rodzice odbierają go ze stacji kolejowej i wiozą do domu, gdzie wspólnie jedzą kolację i próbują rozmawiać. Film pokazuje trzy warianty tej samej sytuacji, każdorazowo z innym aktorem w roli powracającego z wojny syna, na wielu poziomach odsłaniając niemożność poradzenia sobie przez współczesne społeczeństwa Zachodu z doświadczeniem wojny, w którą się zaangażowały. Jest to również bardzo interesujący eksperyment formalny, w którym realizm płynnie przenika się z poetyką charakterystyczną dla kina grozy. (40 min)
Jananne Al-Ani jest irlandzo-iracką artystką, pracuje z medium fotografii, filmem i video. Jej twórczość podejmuje temat reprezentacji wizualnej krajobrazu politycznego Bliskiego Wschodu. Artystkę interesuje w szczególności obecność i nieobecność ciała w medialnej narracji na temat konfliktów zbrojnych w regionie.
Praca „Shadow sites” jest refleksją nad obrazami współczesnych konfliktów zbrojnych oraz ich medialnym obiegiem. „Strefy cienia I” nawiązuje do techniki używanej w badaniach archeologicznych, w których w poszukiwaniu tego, co ukryte pod ziemią wykorzystuje się zdjęcia lotnicze i obserwację terenu z lotu ptaka, analizując cienie o zmierzchu i wchodzie słońca (wówczas są one najdłuższe). Film jest klikunastominutowym zapisem lotu nad pustynią w południowej Jordanii, na styku granic z Izraelem, okupowaną Palestyną, Arabią Saudyjską i Syrią, rejestrującym jałowy i wyludniony krajobraz tych terenów. Zdjęcia inspirowane są relacjami medialnymi z pierwszej wojny w Zatoce Perskiej (1990–1991), która przez Jeana Baudrillarda określona została jako „wojna wirtualna”. Relacjonowana dzięki skomplikowanej technice militarnej i przekazom satelitarnym, stanowiła ona przełom w sposobie sprawozdawania działań wojennych, gdyż przekazywane obrazy powstawały prawie wyłącznie poprzez lotnicze zdjęcia bombardowanych obiektów, wymazując z nich ludzi i ich cierpienie. (11 min)